Waarom krenten?

Het uitdelen van de krenten is een bekend voorbeeld van een van de ludieke Provo-acties, waartegen de politie hardhandig optrad. Koosje werd gearresteerd. In Rebelse Jeugd schrijft Eric Duivenvoorden over wat zich afspeelde op het bureau. Ze wordt gefouilleerd, maar weigert haar truitje uit te trekken. Twee mannelijke agenten grijpen haar beet en verwijderen het kleding stuk. In beha moest ze de cel in. Koosje dient een klacht in, maar hoofdinspecteur Koppejan reageert in het Vrije Volk, dat hij er niets voor voelt ‘wegens een dwarsliggende juffrouw’ vrouwelijke agenten van huis te halen.

Bijbels

Maar waarom die krenten? Wegens de ‘krenterigheid van de Nederlanders’, staat op Wikipedia. In Rebelse Jeugd schrijft Duivenvoorden dat het uitdelen van de krenten een bijbelse inspiratie heeft: de eerste brief van Paulus aan de Korintiërs uit het Nieuwe Testament. Paulus verkondigt daarin de boodschap der liefde aan de ruziënde Korintiërs. De Amsterdamse agenten hebben daar geen boodschap aan en arresteren Koosje vanwege ‘het geven van een vertoning’, zoals de provocaties van de provo’s in de bureaucratische politie-taal genoemd werden.

Oud-commissaris Leendert Dorst (1935) vertelde in 2002 aan Cees Koring, verslaggever van de Telegraaf dat de starre overheid van toen zich eigenlijk geen raad wist met Provo. "De politie had geen antwoord op die ludieke acties. Bij zo'n happening liep bijvoorbeeld een meisje, Koosje Koster, krentjes uit te delen. Wat moest je daar nou mee? Wij wisten niet waar dat allemaal om draaide en of je dat nou serieus moest nemen. En als je in uniform geen houding kunt bepalen dan wordt het wel heel moeilijk. Het enige antwoord was toen dat Koosje werd gearresteerd."

De jaren zestig

Het allitereert mooi: Koosje Koster en krenten. Het werd zelfs een zin in het lied De jaren zestig, dat Jan Boerstoel schreef voor Adele Bloemendaal (2de couplet):

De jaren zestig en de dromen die je had
En door die dromen werden steeds meer mensen wakker
Een goede vriend werd nu een kameraad, een makker
Die precies als jij uit overtuiging op de tramrails zat
En met wie je achteraf je zelfgebakken hasjcake at
Want de nieuwe mens was ook een warme bakker
En Den Uyl was hoogstens nog een volksverlakker
Want het ging niet om de centen
Koosje Koster deelde krenten
En je haatte de regenten
Als de pest
De jaren zestig
Van poezie en van protest

Vrijheid

In de geest van Provo deelt het Amsterdam Museum op 5 mei krenten uit op het Spui. Dat gaat vast leiden tot gesprekken over vrijheid van meningsuiting. Ook oud-provo Sara Stolk-Duijs, punkdichter Diana Ozon, en nog meer mensen zijn van de partij. En we willen graag weten waar de mensen die naar het Spui komen tegen zouden willen provoceren. Laat je op de foto zetten met jouw vrijheidsstatement en met #IProvo. Voor de meest indrukwekkende provocatie zijn er kaartjes met de Provo-boottoer (27 en 28 mei).