Medio jaren zestig brachten happenaars, provo's, nozems, paradijsvogels en andere excentriekelingen iedereen op de hoogte van de komst van Klaas. Als 'taggers' avant la lettre tekenden ze overal in de stad het teken het Magisch Centrum Amsterdam. Ze lieten het vergezeld gaan van de boodschap 'Klaas komt (echt)' of 'Kom Klaas'.
Wie was toch die Klaas?
De ‘taggers’ van de jaren zestig
Zoals veel van het uitzonderlijke dat Amsterdam in die jaren in die jaren in zijn greep hield, kwam ook Klaas uit de koker van de antirookmagiër Robert Jasper Grootveld. Van jongs af aan had hij een fascinatie voor Sinterklaas. Een fantasiefiguur die iedereen in zijn ban hield. Hoe kon een figuur waarvan iedereen weet dat hij niet echt bestaat zo serieus genomen worden?
Om dit mysterie op de grens van verbeelding en werkelijkheid verder te doorgronden, begint Robert Jasper Grootveld medio jaren vijftig met vreemdsoortige happenings op te treden als de knecht van Klaas, als Zwarte Piet.
De knecht van Klaas
Als zijn happenings medio jaren zestig uitgroeien tot het episch centrum van alle opschudding in Nederland, staat Robert Jasper Grootveld bij het Lieverdje als de knecht van Klaas. Daar toont hij zichzelf, altijd zwart geschminkt, in zijn onderdanige rol. Al kettingrokend waarschuwt hij de verslaafde consument van morgen voor het roken, de valse imaazjes en de verlokkingen van de consumptiemaatschappij.
Wie kan het mysterie van Klaas beter uitleggen dan de magiër zelf. In het najaar van 1966 legde Robert Jasper Grootveld het op zijn onnavolgbare wijze in een documentaire voor de Engelse televisie nog een keer uit:
Klaas is the not yet coming.
Klaas is the one who has to come, to clear everything up.
I'm just an exhibitionist, just an exhibitionist of my own addiction.
Where are the cigarettes?
I'm smoking in public, I never buy cigarettes, never!
I smoke them from my neighbour addictionists, from the other nicotinists, from the other addicts.
I ask them and they give them to me. I never buy them, but I smoke as long as this problem is in the world. This is a big problem.
I'm an exhibitionist. I am in the clouds of the dark. I'm just a poor shabby addict, to cigarettes for instance, and lots of other things, lots of other noice, lots of other false images.
But I call for Klaas. When Klaas comes everything is clear. No troubles, no misunderstandings.
He is a light.
Nieuwsgierig naar Robert Jasper Grootveld?
lees: Eric Duivenvoorden, Magiër van een nieuwe tijd: het leven van Robert Jasper Grootveld, uitg. De Arbeiderspers, Amsterdam (2008)
Media
1000 keer bekeken