Het was het laatste jaar dat ik bij mijn ouders woonde, drie maanden later woonde ik in Amsterdam. Ik had er voor kunnen kiezen om in het café te kijken, maar ik was te zenuwachtig om tussen mijn klasgenoten en vrienden (bijna allemaal voor PSV, één voor Feyenoord, één voor Heerenveen, dus in een totaal andere toestand van zenuwen) te gaan staan. Ik keek dus thuis, waar de tv aanstond met het geluid uit. We luisterden naar het radiocommentaar.
Arno Vermeulen: “Overmars laat de bal lopen - moet de bal laten lopen, maar houdt hem wel binnen met zijn snelheid, in de buurt van de cornervlag. Overmars, Overmars met Kanu voor het doel. Overmars terug naar Davids. Schiet een keertje met rechts, jongen, schiet, nee, geeft hem aan Rijkaard. Rijkaard komt ie voor het schot, nee. De een-twee. Kluivert, Kluivert, dan is het Kluiveeert!. Jaaaaaa!” (Jack van Gelder op de achtergrond: “Ja, ja, ja, ja! Ja, ja, ja, ja! Ja, ja, ja, ja! Ja, ja, ja, ja! Hij zit er iiiin! Hij zit er iiiin! Hij zit er iiiin! Hij zit er iiiin!”) AV: “Patrick Kluivert, 1-0 Ajax! Ajax 1-0! 6 minuten, Kluivert! Patrick Kluivert ! 1-0 voor Ajax. Jackieeeee! Jackieeee!” JvG: “Ohohohooooh! Jongejongejongejongejonge! Patrick Kluivert! Onvoorstelbaar!” AV: “Goeie invaller.” JvG: “Oh moet je Frank Rijkaard zien, wat die allemaal niet heeft meegemaakt. Die staat aan de basis van die goal. Tsjongejongejonge.”
Ruim 5 minuten later was Ajax kampioen van Europa en ging ik alsnog naar de kroeg. De zenuwen waren voorbij en er diende ergens op een tafel gedanst te worden.
10 jaar eerder: Amsterdam, 1985
In 1985 poseerde de toen 9-jarige Kluivert met Frank Rijkaard. Beide voetballers plaatsen losjes hun rechterbeen op de bal. Kluivert is mascotte die wedstrijd en mag met zijn idool uit de A-selectie op de foto. Toen het Amsterdam Museum vorig jaar de mogelijkheid had een werk te verwerven van straatkunstcollectief Kamp Seedorf, op basis van de toen gemaakte foto, twijfelden we geen moment. Het is een modern sprookje in wording, Sjakie en de wondersloffen in het echt. Nooit had de jonge Patje op dit moment kunnen denken dat hij 10 jaar later de winnende zou scoren in een Champions League-finale en dat hij de beslissende pass van de naast hem staande Rijkaard zou krijgen. Want wie durft er op zo’n wonder te hopen?
20 jaar later, a.s. zondag Zondag is het 20 jaar geleden dat het wonder toch geschiedde. Documentaires, een special van Voetbal International en boeken als 1995. Het seizoen waarin Ajax niet verloor en Wenen van Geluk, waarin fans en een aantal direct betrokkenen aan het woord komen over hun ervaring. Fans die er bij waren, zij die er (tot hun spijt) niet bij waren, zelfs Ajaxfans die het zich nauwelijks kunnen herinneren omdat ze twintig jaar geleden simpelweg nog te jong waren. En zelfs het relaas van een Feyenoord-fan, Erik van Wijk, met een sympathie voor Ajax (ja, dat kan!). Zijn verhaal over een uitgestorven Rotterdam, waar hij moeite moest doen om een (Sparta-)kroeg te vinden waar de wedstrijd op de tv te zien was, is een verfrissende anecdote tussen allen die zich 24 mei 1995 als een feestdag herinneren. De enige Ajaxfan in de kroeg roept eenmaal “Hup Ajax”, waarop het café in koor reageert met een welgemeend “Hou je muil”.
Terug naar Wenen 1995
In onze tentoonstelling Voetbal Halleluja! eind vorig jaar hadden we natuurlijk aandacht voor de extase van de winst van de Champions League in 1995. Onze Kamp Seedorf hing 10 dagen lang naast de echte cup uit 1995, die ons - zeer genereus - heel even door Ajax uitgeleend werd. De cirkel is al weer twintig jaar rond. Ajax heeft heus nog wel glorieuze momenten gekend na 1995, maar niet meer van deze, internationale orde. Gaat het ooit nog gebeuren? Danny Blind, aanvoerder van het team in 1995, was er tijdens de boekpresentatie van Wenen van Geluk stellig over: “Nee dat gebeurt niet meer”. Het lijkt voorlopig ook een illusie, het Europese topvoetbal wordt geregeerd door grootkapitaal. Er is een groot, gapend gat tussen de absolute top (Barca, Real, Bayern) en de rest.
Laten we aanstaande zondag dus nog maar eens genieten van 20 jaar geleden. Het doelpunt en de wedstrijd kunt u wel dromen, dus kijkt u deze beelden eens, gefilmd door een Ajax-fan die mee was, in 1995:
Mooi hè, 1995?
Wil je meer weten over het werk van Kamp Seedorf, klik dan hier.